Stress. Veel ondernemers die ik spreek denken dat het bij hun werk hoort. Maar wat is stress eigenlijk? En wanneer ben je overspannen of heb je een burn-out? Check welke symptomen jij herkent.

Stress is een normale fysiologische reactie die ontstaat bij een overdaad aan prikkels. Deze prikkels kunnen ontstaan doordat je een te volle agenda hebt, te weinig slaap krijgt, geen rust hebt in je hoofd of er teveel zaken door elkaar lopen. Voor iedereen die dit herkent: jullie weten ook dat deze voorbeelden vaak tegelijkertijd aan de orde zijn. Tel uit je ‘winst’.

Symptomen van stress

Een paar voorbeelden van stresssymptomen zijn: sneller geïrriteerd zijn, onzorgvuldig, niet kunnen ontspannen, meer gaan werken, sporten, drinken of eten, piekeren, uitstellen, rugpijn, buikpijn, hoofdpijn, snelle aanmaak van buikvet – het beroemde zwembandje, hartkloppingen, oppervlakkige ademhaling, maag- en darmproblemen, je opgejaagd voelen, schrikkerig zijn, geen energie meer hebben et cetera.
Stress is bedoeld om je te beschermen tegen lichamelijke en/of fysieke pijn. Het is een signaal dat je lichaam krijgt om te vechten, vluchten, bevriezen of de bescherming van een groep op te zoeken. Omdat we tegenwoordig niet meer goed luisteren naar de signalen die ons lichaam ons geeft, blijven we doen wat ons stress bezorgt. En zie daar, de vicieuze cirkel is geboren.

Verschil met overspannen zijn of een burn-out

Overspanning is de toestand waar je in komt wanneer je langdurige stress ondervindt. Dit kan al ontstaan na twee maanden. Het stresshormoon cortisol wordt continu aangemaakt en geeft allerlei lichamelijke en geestelijke ‘bijwerkingen’. Overspannen zijn kan je ongeveer twee jaar volhouden, afhankelijk van je draagkracht en draaglast.
Burn-out is eigenlijk de klapper op de vuurpijl van overspanning. Als je lang overspannen bent, raak je burned out. Het hormoon cortisol kan dan meestal niet meer aangemaakt worden.

Zelf denk ik dat de diagnose burn-out vaak te snel wordt gesteld. Meestal gaat het om een zware overspanning. Overigens is de remedie nagenoeg hetzelfde, maar de herstelperiode is bij een burn-out (gemiddeld 220 dagen) echt veel langer. Je kunt dus maar beter actie ondernemen als je overspanning vermoed, dan dat je wacht totdat de situatie overwaait. Dus herken je de symptomen van stress of overspanning? Dan heb ik één advies: je leven is echt leuker zonder stress, dus vind de oorzaak en verander daar wat aan.

Column voor Business in Barneveld nr. 4 van 2019