BARNEVELD – Druk, drukker, drukst. Ondernemers zijn bezige baasjes en vallen gemakkelijk ten prooi aan stress. Gezonde stress is niet zo’n ramp. Maar ongezonde stress maakt je ziek. Stresscounselor Hilde Brouwer houdt praktijk in Barneveld en heeft de sleutels om stress te lijf te gaan.
Een overgrote meerderheid van de Nederlandse ondernemers steekt meer dan 40 uur per week in zijn zaak. En bijna 1 op de 5 zelfstandigen is meer dan 60 uur per week in de weer met zijn of haar bedrijf. Een gezonde balans vinden tussen privéleven en ondernemen kan een behoorlijke uitdaging vormen, weet Hilde Brouwer uit opgedane ervaring in haar praktijk Summit Coaching.
Wat doet stress met een ondernemer?
“Langdurige stress resulteert in lichamelijke en emotionele klachten. Denk aan maag- en darmproblemen, hartkloppingen of hoofd- en buikpijn. Maar ook gevoelens van onzekerheid, irritaties en wisseling van emoties. Een beperkte dosis stress is niet erg. Dat helpt je om te presteren. Maar als je lichaam continu in de stress-stand staat, kan je letterlijk ziek worden.”
Hoe gaat stress in z’n werk?
“Iedereen kent het gevoel van adrenaline in z’n lijf. Dit is het hormoon dat je klaarmaakt voor actie wanneer je leven wordt bedreigd. Dat is die bekende schrikreactie, die reflex, die ervoor zorgt dat je ineens bukt om iets te ontwijken. Die reflex gaat zo snel, dat je geen tijd nodig hebt om na te denken. Naast adrenaline wordt ook het hormoon nor-adrenaline aangemaakt. Beide hormonen zorgen er onder andere voor dat je bloed naar je spieren en hart stroomt (en bijvoorbeeld niet naar je spijsvertering), je zuurstofopname hoger wordt en dat je gezichtsvermogen verbetert.”
“Als het gevaar geweken is, voel je dat je lijf weer rustiger wordt. Je ademhaling en hartslag gaan omlaag, kortom, de adrenaline en nor-adrenaline zwakken weer af. Wat echter voor veel mensen onbekend is, is dat het hormoon cortisol ook wordt aangemaakt. Cortisol zorgt er eigenlijk voor dat je in staat bent om voor langere tijd stress aan te kunnen. Het heeft ook tot drie dagen tijd nodig om uit je lijf te verdwijnen. Als je nu elke dag stress ervaart, leg je eigenlijk een enorme voorraad cortisol aan en blijft je lijf dus in stress-stand staan. Dit kan uiteindelijk leiden tot allerlei fysieke ongemakken en tot overspanning van je lichaam of erger nog, tot een burn out.”
Hoe raken ondernemers verzeild in zo’n situatie?
“Vaak door een opeenstapeling van gebeurtenissen die stress veroorzaken. Vergeet niet dat de meeste ondernemers, zeker hier in Barneveld, kostwinners zijn. Het verantwoordelijkheidsgevoel voor hun bedrijf en gezin is vaak groot. Veel mensen vergeten in alle drukte naar hun lichaam te luisteren. De eerste keer hartkloppingen bijvoorbeeld is even schrikken. Maar de keren daarna kan je ze al gemakkelijker relativeren. Dat geldt voor meer klachten en ongemakken. Voor je het weet raak je gewend aan de waarschuwingen die je lichaam geeft, terwijl het signalen van bescherming zijn.”
Tijd om aan de bel te trekken?
“Ik vind dat mensen vaak te lang wachten met hulp zoeken. Je merkt dat er niet altijd gemakkelijk gesproken wordt over dingen die minder goed gaan. Schaamte, verlies, schuld, angst. Het zijn kwetsbare onderwerpen. ‘Hoe gaat het met je? Goed hoor, met jou? Ook prima.’ En vervolgens hebben we het over dingen die verder afstaan van onze persoonlijke sores. Mensen zijn kampioen in het verbergen van kwetsbaarheden. Ik merk het zelf ook, ik ben kampioen grapjes maken, maar zodra ik mezelf kwetsbaar opstel en eerlijk ben, zal de ander dat ook sneller doen. Alleen er moet íemand zijn die er mee begint.”
Zijn er sleutels om stress te vermijden of te voorkomen?
“Het is belangrijk om realistische doelen te stellen. Ik zal je een voorbeeld van mezelf geven. Toen ik vorig jaar deze praktijk startte, stelde ik mezelf ten doel om binnen een jaar tien cliënten te hebben. Dat vind ik nog steeds een reële doelstelling. Echter, het gaat me waarschijnlijk niet lukken. Daar voel ik teleurstelling over, maar ik straf mezelf niet. De vraag die ik stel, is hoe het komt dat ik dat doel niet gehaald heb. En ja, in dit geval kijk ik eerst naar mezelf en mijn propositie, maar ga ik uit van mijn kunnen. Maar stel je mijn teleurstelling eens voor als ik mezelf ten doel had gesteld om binnen een jaar twintig of zelfs dertig cliënten te hebben? Dan was ik nog veel verder van mijn doel af geweest. Wees niet te ‘greedy’ en stel haalbare doelen, dan kom je al een heel eind in de goede richting.”
Je bent stresscounseler. Hoe word je dat?
“Na mijn opleiding facilitair management heb ik bij diverse internationale bedrijven commerciële functies uitgeoefend. Ik weet uit ervaring wat het is om hard te werken in een zakelijke omgeving, welke eisen er worden gesteld en hoe collega’s en directie met elkaar kunnen omgaan. Na een aantal koersbepalende levenservaringen besloot ik dat het anders moest. Ik miste in mijn werk de menselijke kant en wilde mijn ervaringen benutten en inzetten en volgde de opleiding tot coach en daarna tot stresscounseler.”
Hoe ga jij te werk?
“Vaak is een opeenstapeling van gebeurtenissen het begin van een hulpvraag, maar is er één gebeurtenis die de druppel van de emmer uiteindelijk doet overlopen. Het is aan mij om de druppels in de emmer van elkaar te onderscheiden en ze voor iemand inzichtelijk te maken door de juiste vragen te stellen, ook daar waar het soms pijnlijke zijn. Bijna altijd vindt iemand dan zelf zijn antwoorden.”
Interview Business in Barneveld 2017